Op bezoek bij Buurvrouw Durkje
We zitten aan tafel bij Durkje, drijfveer achter de (h)eerlijke en biologische zuivel van Buurvrouw Durkje. Bij vele huishoudens is haar melk, yoghurt, vla en kaas favoriet waarbij zowel de smaak, bio beschikbaarheid van voedingsstoffen als duurzame achtergrond een belangrijke rol spelen. Vanuit Boer & Chef willen we graag weten wat het nou precies inhoudt om biologisch en duurzaam zuivel te boeren. Zo kunnen we jullie, onze huidige en toekomstige klanten, van de juiste informatie voorzien als het gaat over deze waardevolle werkwijze.
Durkje, wat maakt het voor jou mogelijk om biologisch te boeren?
“Wij hebben gekozen voor een biologische werkwijze, omdat dit veel beter bij ons past. Waarom? Omdat wij, naast onze liefde voor het welzijn van dier en natuur, niet de laatste liters uit een koe hoeven te halen om een verdien model te creëren. Wij zijn met niks, vanuit niks, voor onszelf begonnen. Door materialen, machines en werktuigen tweedehands op te kopen en te renoveren, hebben we een hoop kosten kunnen besparen. Hierdoor zijn onze vaste lasten laag gebleven en hebben we het voor onszelf mogelijk gemaakt om bij te dragen aan de biologische sector.”
Binnen welke kaders ga jij als biologische zuivelboerin te werk?
“Laten we vooropstellen dat ik denk dat we als zuivelboeren in Nederland best wel goed bezig zijn. Gangbaar en biologisch zuivelboeren ligt ook niet ver uit elkaar, het zijn de details die het verschil maken. Eigenlijk is het een kwestie van; wat heb ik en wat kan ik hier uit halen zonder dat dit ten koste gaat van dier en omgeving.” beaamt Durkje.
“Biologisch vee krijgt biologische voeding, dit hebben wij voor onszelf naar een hoger niveau getild. Ik vind dat wanneer ik ervoor kies om mijn producten lokaal af te zetten, het voer dat ik mijn koeien geef, ook van lokale afkomst moet zijn. Een deel van dit voer neem ik af van Reudink, die ik zelf vermeng met tarwe en rogge van FARMily uit Harich. Daarnaast hebben we strengere restricties tijdens het gebruik van antibiotica. De wachttijd tussen behandelen en melken is verdubbeld. Voor biologisch vlees geldt hetzelfde.
Er wordt géén gebruik gemaakt van kunstmest of bestrijdingsmiddelen tegen onkruid, nul. Ook moet je je aan bepaalde regels houden binnen het landbeheer. Ons ‘Staatsbosbeheer’ land mag pas na 15 juni gemaaid worden, dit geldt overigens ook voor gangbare boeren. We worden vanuit het GLB (gemeenschap landbouwbeleid) gestimuleerd om op ons land bepaalde ecologische regelingen toe te passen en worden op deze handelingen beoordeeld. Goud staat voor biologisch land en ook een gangbare boer kan goud, zilver of brons behalen. Afgestemd op deze ranking krijgen wij bepaalde subsidies. Zo wordt het voor elke boer aantrekkelijk om op een biologische manier zijn land te benaderen.
Hierbij zeg ik wel, blijf als consument altijd kritisch. Iedereen kan wat klaver op zijn land uitstrooien en zeggen dat hij over ‘kruidenrijk’ gras beschikt, maar waar blijkt dat dan uit? Hoe draag jij je steentje bij en kun je deze toepassingen ook transparant aantonen? Als laatst houden wij de pasgeboren kalfjes langer bij de moeder, maar ook hierin moet je voor jezelf de afweging maken wat haalbaar is. Het is een prachtige gedachtegang, maar een kalf drinkt ontiegelijk veel melk, wat allesbehalve bevorderlijk is voor mijn melkoplage. Ik zoek hierin een balans die voor zowel het kalf als voor de verkoop een eerlijke middenmoot is.”
Wat maakt het voor de gangbare boer moeilijk om over te stappen?
“Ik denk dat in de kern iedere boer wel een biologische gedachtegang heeft, maar dat het financieel vaak niet haalbaar is om daar te komen. Wanneer je bijvoorbeeld een bedrijf van een andere boer overneemt of voor jezelf wilt beginnen, zitten hier altijd kosten aan verbonden die afgelost moeten worden. Hierdoor heb je een totaal ander verdien model nodig om zowel deze vaste lasten af te betalen als het onderhoud van je vee en de rest te kunnen verwezenlijken.
Ook is het niet voor iedereen weggelegd om de afweging te maken om in plaats van voor spiksplinternieuw, voor 2e, 3e of zelfs 4e hands te kiezen. Kun je het, om wat voor redenen dan ook, niet (direct) voor elkaar krijgen om de switch naar een biologische werkwijze te maken, dan zul je een hoop financiële, mentale en fysieke afwegingen moeten maken om alsnog je doel te behalen.
Er is een hoop mogelijk, maar de toewijding die daarvoor nodig is, is niet voor iedereen haalbaar en dit is volkomen begrijpelijk. Daarom is het prachtig om te zien dat we met zijn allen, op ons eigen manier, een steentje bijdragen binnen de ecologische kring van dier, land en product.”